Kościół pw. św. Anny w Święcanach

Drewniany kościół w Święcanach pod wezwaniem św. Anny wzniesiony został najprawdopodobniej w 1520 r. Jest to jedna z najcenniejszych budowli drewnianych wpisana do rejestru zabytków pod numerem A-160/72. Świątynia znajduje się na europejskim szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego i podkarpackiego.

Pierwotny kościół się nie zachował. Należy przypuszczać, że istniał już w drugiej połowie XIV w. Nie zachowały się wiadomości źródłowe, dowodem pośrednim są dwie rzeźby Madonn z Dzieciątkiem datowane na ok. 1380 r. oraz drewniana rzeźba biskupa z ok. 1420 roku. Opierając się na przekazach ustnych mieszkańców miał stać około 500 m na południe od dzisiejszej świątyni.

Obecny kościół usytuowany jest na wzgórzu u stóp którego płynie rzeka Olszynka. Obok świątyni rosną trzy kilkusetletnie dęby. Zabytek zbudowany z drewna, szalowany deskami, z dachem wielospadowym krytym blachą, posiada sygnaturkę z latarnią, kopulasto zakończoną, krytą blachą z krzyżem na szczycie. Druga wieża stanowiąca część dawnej dzwonnicy, zbudowana jest z konstrukcji drewnianej w kształcie wielobocznego stożka, szalowana deskami, kryta gontem, zakończona gałkowatą kopułką zwieńczoną krzyżem. Od strony północnej znajduje się zakrystia i kaplica, natomiast kruchta (dawna dzwonnica) przybudowana została od strony zachodniej. Przy głównym wejściu z kruchty do kościoła jest portal dębowy z lekkim ostrołukowym wycięciem w nadprożu, podobnie przy wejściu do zakrystii. Pozostałe portale nie posiadają żadnych ozdób. Pierwotna polichromia została w 1873 roku bezpowrotnie zniszczona podczas przemalowywania kościoła. Ściany naw prezbiterium i kaplica zostały pomalowane na kolor szafirowy. W świątyni znajdują się namalowane sceny m.in. zwiastowania NMP, Adoracji Najświętszego Sakramentu, w której przedstawione są poszczególne stany społeczne Święcan w strojach regionalnych. Namalowany został tam powstaniec o kulach z 1863 roku, wieśniacy, ksiądz i mieszkańcy dworu a także scena z modlącym się Św. Izydorem „oraczem”. W kościele znajdują się trzy ołtarze oraz jeden w kaplicy. Do dzisiaj zachowała się wykonana w stylu barokowym drewniana ambona z ok. 1740 roku, chrzcielnica wykonana po 1792 r. z czarnego marmuru, a także dwa malowane olejno konfesjonały z XIX w. Stare bezcenne organy zostały przekazane w 1965 r. do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i zamontowane w zabytkowym kościele pochodzącym z Bączala. Obecnie ruchome wyposażenie kościoła to pozostałość z niezrabowanych przez Austriaków w 1785 i 1810 roku przedmiotów kultu. Źródła historyczne mówią, że konfiskata pozbawiła parafię m.in. pozłacanej monstrancji wykonanej ze srebra, trzech pozłacanych kielichów, a także wykonanych ze srebra: krzyża, naczynia dla chorych, pacyfikału, ampułek z tacą, trybularza z przyborami, pięciu koron, sześciu wotów, dwóch srebrnych krzyżyków oraz dwóch sznurów pereł. Z cennych, zachowanych w świątyni rzeźb wiele trafiło do muzeów. Dzisiaj w świątyni podziwiać można m.in. pasję uważaną za najcenniejszą z zachowanych w wiejskim kościele. Powstała ona ok. 1520 r.

Z uwagi na długą historię miejscowości nie tylko świątynia należy do cennych budynków. W Święcanach zachowały się warte uwagi drewniane budynki organistówki i kuchni plebańskiej. Z uwagi na stan techniczny w drugiej połowie XX wieku wyburzono zabudowania starej plebani, szpitala dla ubogich i wikarówki.