Park edukacyjno-historyczny 150-letniej Kopalni Harklowa

Według legendy pierwszą osobą, która odkryła olej skalny zwany dzisiaj ropą naftową był przywódca buntu przeciw dziedzicowi. Karą dla chłopa było wykopanie studni w skale na wzgórzu Harków w celu uzyskania krystalicznie czystej wody. Pewnego dnia zamiast wody z dna studni wytrysnęła ciemna, tłusta ciecz. Niedługo później w Harklowej, w miejscu studni wykopanej przez nieszczęśliwego chłopa, wybudowano kopalnię ropy naftowej.

Historyczne źródła podają, że początki kopalnictwa w Harklowej to 1863 rok, kiedy to ręcznie wykopano pierwsze szyby naftowe. Pierwsze prace wiertnicze były pracami nieskoordynowanymi i prowadzono je od przypadku do przypadku. Początek prac poszukiwawczych wykonywanych z pewnym planem datuje się od roku 1901. Na początku XX wieku było już około 190 szybów należących do kilku spółek prywatnych (m.in. Gwarectwo, Roma, Ropita, Solidarność, Spółka Harklowska, Edw. Dzwonkowski i ska, Bergheim i Macgarwey). W XX wieku ropa po oczyszczeniu była tłoczona pompą parową ze zbiorników magazynowych do Skołyszyna rurociągiem o długości około 5 km. Następnie grawitacyjnie z dwóch zbiorników o pojemności po 170 ton przepływała ona do cystern na stacji kolejowej w Skołyszynie. Pod koniec XX wieku z uwagi na wyczerpane złoża władze kopalni stopniowo zaczęły likwidacje szybów. W 150 rocznicę powstania pierwszego szybu naftowego w centrum wsi zgromadzono urządzenia wykorzystywane kiedyś do pozyskiwania cennej mazi m.in. konik pompowy, głowica wydobywcza, przekładnia górnicza, kierat, podpora liny, liny napędu, zmiana kierunku napędu, pompa ropy, trójka i zbiornik magazynowy ropy.

Warto wspomnieć, że Harklowa znajduje się na transgranicznym szlaku naftowym przebiegającym przez terytorium Polski i Ukrainy łącząc miejsca związane z powstaniem przemysłu naftowego w Galicji, a lampa naftowa znalazła swoje zaszczytne miejsce w herbie Gminy Skołyszyn.

Będąc w Harklowej warto również odwiedzić cmentarz z okresu I wojny światowej znajdujący się na Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej położony w pobliskim lesie, w którym można napotkać jeszcze pojedyncze kiwony i kieraty - ślady świetności kopalni na tym terenie.